Het praten over de dood wordt steeds minder beladen, het is niet meer een zaak voor alleen maar oude mensen. Via de televisie zien we hoe ook jonge mensen omgaan met de wetenschap dat hun leven niet lang meer zal duren. Zij leven het leven intens omdat het voor hen waarschijnlijk minder lang zal duren dan voor de mensen die niet met een ernstige ziekte leven.
Ondanks die intensiteit van leven moet er wel nagedacht worden over de periode dat zij zullen overlijden. Ik vind het mooi en ontroerend om te horen hoe zij dit bespreken. Soms met een boosheid, het nog niet willen accepteren. Maar ook met een realiteitszin en eerlijke kwetsbaarheid. De omgeving van deze mensen voelt ook dat het bespreekbaar is en dat er geen taboe op rust. Er worden plannen en ideeën geopperd over het laatste afscheid en de uitvaart. Dit is ook voor de familie en vrienden die achter blijven belangrijk. Zij kunnen ook een stem krijgen in deze plannen, wat is haalbaar voor hen? Vraag je niet het onmogelijke van de mensen die achterblijven? Maar je geeft ook duidelijkheid over keuzes, zodat de familie daar niet meer over na hoeft te denken.
Onlangs ben ik gevraagd om langs te komen bij een man, nog niet zo oud, die gehoord heeft dat hij een levensbedreigende ziekte heeft. Hij heeft de onmogelijke maar dappere keus gemaakt om te gaan voor kwaliteit van leven en niet voor eventuele verlenging. Die verlenging zou gepaard gaan met behandelingen waarvan hij zeker weet dat hij dan snel ziek zal worden. Dat vindt hij zonde van de tijd die nog rest.
Zijn grootste zorg is zijn familie, hij wil deze niet achterlaten met vragen en onnodige kosten. Daarom wilde hij met mij praten, samen met vrouw en dochter. Het geeft hem rust als hij weet dat alle zaken rondom het overlijden goed geregeld zijn.
Het werd een gesprek met een lach en een traan. De man zit nog vol levenslust en het was hem niet aan te zien dat hij een ernstige ziekte heeft. De meeste mensen, zo ook deze familie, weten niet wat de kosten zijn van een begrafenis. Ze horen soms verhalen van kosten die hoog oplopen en dat de rekening een onaangename verrassing was. Omdat ik van transparantie houd, had ik een overzicht gemaakt van de kosten die zeker gemaakt gaan worden. Van kist tot auto en nog meer zaken kunnen al duidelijke bedragen genoemd worden. Ook het tarief van de uitvaartverzorger (van mij) is transparant.
Een hoop kosten heb jezelf in de hand, het hangt er van af wat je wensen zijn. De mogelijkheden hebben wij met elkaar besproken. Heel bijzonder hoe deze man alles eerlijk uitsprak, hij ging niets uit de weg.
Ik heb deze mensen een wilsbeschikking overhandigd. Aan de hand van deze wilsbeschikking kunnen zij alle wensen bespreken en invullen. Dit kunnen zij met elkaar doen, maar als men het wil zal ik de mensen er ook bij helpen. Als alles op papier staat kunnen de nabestaanden dit zo overdragen aan de uitvaartverzorger. Dit scheelt een hoop tijd voor het regelen en zo kan de familie zich richten op het afscheid en tijd nemen om te rouwen. Die tijd is belangrijk en die tijd gun ik de nabestaanden ook van harte.
Ik reken geen kosten voor dit gesprek, ik doe dit omdat ik het belang ervan inzie. Door met elkaar over de dood te spreken maak je het leven intenser. Je ziet in dat je genieten mag van het leven zolang als je gegeven wordt. Dan wil je toch geen onnodige zorgen hebben?